|
Hôm ấy, anh bạn đồng nghiệp ở
VT đến t́m tôi, mặt hớn hở như mới
lănh tiền trúng số!
Anh hạ giọng trầm cho riêng tôi:
- Tao mới quen một em hàng sách xinh lắm. Để ngụy trang cho cuộc
tán tỉnh, tao đă mất tiền mua cả thảy
ngót vài chục cuốn rồi.
Đi với tao để góp cho vài ư tỉnh táo nhá,
tao th́ mê đặc mất rồi! Không chừng tao sẽ làm một
cái ǵ đó cũng nên! Có
điều là phải nhớ kỹ:
- Mầy "chỉ được phép" chọn
sách rẻ hơn, và c̣n phải mua ít hơn tao! Lộn xộn là chẳng yên
đâu!
Để cho tôi hiểu đến nơi đến
chốn hai tiếng "chẳng yên" sặc mùi
ngang ngược ấy, sẵn đang ôm eo tôi, anh chọc
hai ngón tay làm gọng ḱm, kẹp vào mạng mỡ tôi,
lôi ra một phát đau quắn cả người rồi
giật giật luôn mấy cú nặng có nhẹ có.
Tôi sửa trị ngay cái thói ngang ngược ấy
bằng cách cho anh lộn ruột một phen:
- Xời! Chuyện
"chim trời cá nước", ai tóm được
là toàn quyền rô ti, băm chả hay chiên xù, nấu lẩu
mặc sức, cơn cớ chi mà ông bày đặt giao
với hẹn nầy nọ nhỉ? Chẳng yên là chẳng yên thế
nào? Chịu khó ôn lại
câu "Chim chích mà ghẹo bồ nông, đến khi nó mổ lạy
ông xin chừa!" đi chứ! Ǵ th́ ǵ, tôi rất sẵn ḷng
"chẳng yên" cho ông đủ năm cú tôi chỉ
đổi một! Dám
không?
Giọng sau lưng tôi chắc nịch vẻ tự
tin:
- Chuyện đó để bàn sau. C̣n hôm nay, hễ tao tán th́ mầy
phải… tắt máy! Nhớ
chưa? Hăy vờ chọn
sách hay làm cái quái ǵ đó, lảng xa xa cho tao nhờ. Cấm cái tṛ xun xoe bố
láo! Không được
quên!
Là dân Hà Nội gốc, lại ra trường
trước tôi mấy năm, vẻ đỉnh đạc
thanh lịch ở anh quả là có thừa, đă thế,
anh ta c̣n là "một cây" khiêu vũ khét tiếng nữa. Những ưu thế của
anh ta chẳng ai dám coi thường, dù đám bạn
đồng thanh khí của anh trong tầng lớp
thượng lưu.
Chuyển từ một trường thị xă xa
xôi nọ, về dạy Nha Trang, anh ta có vẻ thoải
mái như chim, cá vừa được phóng sinh (có lẽ
cho rằng "như rồng gặp mây" cũng
được nhưng tôi sợ mang tiếng quá nịnh!)
Nha Trang khá nổi tiếng với hai đám quần
tinh rực sáng, đó là hai trường đào tạo
sĩ quan Không quân và Hải quân. Cả hai trường ấy
đều coi khiêu vũ là môn học chính khóa, thành thử
có chém chết đi nữa th́ ban tổ chức lễ
măn khóa cũng không bao giờ quên làm một dạ hội
cho thật ra tṛ! Kiếm
huân chương chiến công (!) cầm chắc mà không
đổ máu mới giỏi!
Dù sao kiếm chúng trong loại công việc này nghe
cũng oai hơn loại huân chương anh dũng (!)
của mấy anh sĩ quan ôm gà chọi theo pḥ sếp
lớn đi trường gà Ngọc Hội. Vào những dịp lễ lạc
ấy, thành phố chợt như vơi hẳn đi
v́ vô số nam thanh nữ tú nườm nượp cuốn
về vùng đất đồi pha cát mà ngày xưa vốn
là khu rừng chi chít mai vàng.
C̣n giờ đây là hai quân trường đào tạo
nọ. Và những dịp ấy, anh luôn được
mời, luôn có cơ hội làm nổi đ́nh đám.
Lướt trên sàn nhảy, phong độ người
chốn Tràng An thanh lịch của
anh chỉ kém giới quí tộc châu Âu thời xưa
chiếc mũ cao và tấm áo đuôi tôm truyền thống. Mỗi khi anh thi triển một
động tác bay bướm đều nhận được
những tràng pháo tay tràn trề… sức lính tráng. Đă hơn một lần anh
hănh diện khoe với tôi điều đó.
Anh ta quả không hề nói ngoa. Cô hàng sách xinh thật! H́nh dung cảnh họ từng
d́u nhau lả lướt quay theo điệu valse,
người tôi như muốn nổi đầy rôm sảy
v́ ganh tị. Xinh thế ấy
th́ những lời đe nẹt của anh ta dành cho tôi
trên đường đến đây quả là đầy
đủ lư lẽ.
Anh giới thiệu thật qua quít cho phải
phép rồi xăm xăm bước về phía các giá
sách, rút ra cuốn nầy cuốn nọ xem lướt
vài trang, ra cái điều là anh t́nh cờ tạt vào
đây hoàn toàn chỉ v́ nhu cầu tao nhă của trí tuệ
chứ không cốt tán tỉnh vu vơ tầm thường
thô thiển như đám khóa sinh.
Anh ta vừa quay đi chứng tỏ thứ bản
lĩnh ưu việt ấy của ḿnh th́ cô nàng đă
"líu lo" ngay:
- Em biết thầy rồi đó nghen! Em có đứa em học lớp
của thầy mà!
Giọng xởi lởi của cô ta khích thích tiềm
năng dũng cảm ở tôi, tôi mỉm cười
tinh nghịch:
- Vậy hả? Sao
không thử một lần bảo "Em xê ra… cho chị
học một tí" nhỉ?
Cô ta tủm tỉm rồi lườm một
phát thật khéo, phải tinh mắt… như tôi mới kịp
nhận ra:
- Thầy… dễ sợ thiệt đó!
Câu nói ấy bám riết trí nhớ tôi măi tận
ngày nay, nhưng công lao bu bám ấy lại thuộc về
một cô học tṛ thứ thiệt. Mỗi khi lườm tôi
để nói câu ấy, nàng thường nghịch ngợm
kéo dài ra nhưng chẳng chịu tra cho đủ dấu
ngă và dấu nặng cho hai chữ "dễ sợ"
khiến nghe hơi khó chịu một cách thú vị, gần
gần với ngây ngất.
Th́nh ĺnh lưng tôi nhận một cái vỗ nhẹ,
anh ta như lù lù dưới đất chui lên, đặt
phịch lên quầy trước mặt tôi cuốn sách
khá dày, b́a màu mè sặc sỡ, hất hàm bảo:
- Mầy đọc cuốn này chưa?
Tôi gật đại để kịp lảng
xa ra theo mật ước độc đoán mà có lúc
tôi đă hơi quên. Cái vỗ
nhẹ của anh thật ra chỉ giống của
thiên hạ ở phần đầu, c̣n phần
đuôi anh chấp thêm một cái véo đau điếng,
ít ra cũng gấp đôi sức chịu đựng của
tôi.
Tôi gồng ḿnh nén đau rồi lảng nhanh, chẳng
thiết ǵ việc chọn sách mà là "làm cái quái ǵ
đó" như anh đă giao hẹn lúc mới ra
đi. "Cái quái" ấy
là tôi chỉ nh́n vào mặt kính quầy sách để ngầm
quan sát hai cái bóng in vào đó lúc mờ lúc tỏ.
Mặt kính mách cho tôi biết là anh đă lập lại
quan hệ b́nh thường.
Tuy chỉ nghe loáng thoáng nhưng tôi cũng kịp
nhận ra là họ thích thú nhắc lại những vũ
hội họ đă dự và sẽ dự. Họ đă giải
được phép toán t́m… mẫu số chung. Anh đă "hất" tôi
văng qua bên lề cho đường thông thoáng.
Tôi lảng xa dần, xa dần. Mắt tôi vẫn dán vào các gáy
sách bày sau lớp kính nhưng ḷng lại nhằm ư đồ
chẳng giống ai, thậm chí có cho là bất lịch
sự đi nữa tôi cũng khó ḷng phủ nhận,
vô phương bào chữa.
Ư đồ ấy là lắng tai thu trọn cuộc
đối thoại, thử xem bản lĩnh anh, ả
dày mỏng ra sao. Cứ
như thế, tôi "lảng" gần giáp ṿng tự
hồi nào chẳng biết, "lảng ra" giờ
đây hóa thành "lảng vảng" sờ sờ. Không khéo tôi sắp phải nhận
lại món "vỗ-véo" đáng nhớ đời
như lúc năy mất thôi! Nếu
anh ta vẫn… giữ vững tay nghề th́ cầm chắc
là tôi phải lănh đủ v́ rơ ràng là lần này tôi
rơi vào thế thuận tay cho anh hơn, lại vào
lúc anh tăng phần căm tức tôi ngoan cố tái phạm! Giảm thọ mất thôi!
Lúc nầy tôi đă đối diện chênh chếch
với nàng. C̣n với anh
ta, tôi đă ngầm lập khu "phi quân sự" tạm
thời bằng trí tưởng tượng đơn
phương của ḿnh.
Tay anh có nối dài
thêm, may ra mới chạm đến tôi được.
Bất chợt tôi nhận ở nàng một câu hỏi,
giọng hơi cao như muốn reo:
- Thầy L. ơi!
Thầy đă đọc truyện ngắn của
thầy rồi chớ!
Sách ra cả tháng nay rồi mà!
tiếp kỳ trước…
Tôi ngơ ngác hỏi dồn:
- Làm ǵ có? Mấy
tháng nay tôi có viết, có gởi truyện ngắn nào
đâu? Chắc cô nhầm
rồi!
Giọng cô ôn tồn mà kiên quyết:
- Nhầm sao được? Rơ ràng tác giả Trọng Lai
mà!
Tôi bán tín bán nghi, căi nước đôi:
- Th́… cha - chài - chú - chóp nào trên đời nầy
làm "Trọng Lai" mà chẳng được? Ngay đến cái thứ tôi
mà cũng… Trọng Lai được nữa là ai?
Cô hàng sách bật cười thành tiếng. Có lẽ cô ta không biết rằng
mấy tiếng "cha chài chú chóp" mà cô thấy mới
toanh ấy là lời tôi mượn của thầy cũ,
một nhà thơ đă được Hoài Thanh… đóng
dấu chất lượng, c̣n mấy tiếng
"cái thứ tôi" th́ tôi cải biên từ "cái
thằng tôi", chữ dùng của Tú Xương. Trong ngôn ngữ, dường
như loại của đánh cắp dễ tiêu thụ
hơn.
Chẳng thèm đôi co với một kẻ khó bảo,
cô ta nhanh tay kéo chiếc ghế cao lại gần rồi
thoăn thoát leo lên. Tôi hành
động theo phản xạ, vói tay qua khỏi quầy,
giữ chặt nấc thang ghế.
Cô vơ mấy cuốn trao xuống cho tôi:
- Thầy t́m đi!
Nhất định là có trong đó!
Cô vơ thêm mấy cuốn nữa rồi chậm
răi xuống thang, sém chút nữa là giẫm vào tay tôi. Vừa bày sách vào giá, cô vừa
giải thích:
- Số này mới đ̣i họ gởi thêm đấy
ạ! Học tṛ mua mạnh
lắm!
Rồi cô cười h́ h́:
- Kể ra th́ ông trời đâu phải lúc nào cũng
bất công đâu hỉ?
Cũng có lúc tṛ chấm văn thầy đó chớ! Công bằng quá c̣n ǵ!
Rơ ràng là nàng ám chỉ tôi, thế nhưng đă chắc
đâu là tôi? Biết
đâu cô ta nhầm thật th́ sao? C̣n nếu cô ta không nhầm
th́ tôi phạm hai khuyết điểm cùng một lúc:
Khuyết điểm thứ nhất là khả
năng đọc sách thua cả đến cô hàng sách,
khuyết điểm thứ hai là lơ là số phận
"những đứa con tinh thần" của
ḿnh. Tôi không biết nên van
vái cho cô nhầm hay tôi nhầm.
Nếu cô nhầm th́ tôi thỏa măn tính hiếu thắng
của bản năng loài người nói chung chứ
không chỉ riêng ǵ tôi, nhưng nếu tôi nhầm th́ mất
mặt cho tôi quá! Thầy
dạy văn chương mà tŕnh độ chỉ
được vậy th́ đâu có… ngon lành ǵ!
Thấy tôi c̣n đang loay hoay ḍ mục lục
chưa xong (xong thế quái nào được khi đầu
óc khó tập trung đến thế!) cô vớ ngay cuốn
sách, lật trang thoăn thoát tới tấp rồi gí
ngón tay thon thon vào hai chữ Trọng Lai. Tôi bồi hồi như nàng
gí vào trán ḿnh. Th́ ra đúng
là truyện ngắn tôi viết từ mấy năm
trước, lúc tôi c̣n chưa ra trường. Giáo sư Toan Ánh đă chọn
nó làm bài đọc thêm cho giáo tŕnh Văn minh Việt Nam của
Đại học Văn Khoa Sài G̣n.
Tôi trút hết phân vân:
- Đúng là truyện tôi
viết đă lâu. Thành thử
tôi mới thật sự bất ngờ!
Cô ta ngước nh́n tôi:
- Ông ấy không trả nhuận bút cho thầy à?
- Không. Bản quyền
đă thuộc về tạp chí mà ông ấy trích.
Rồi tôi giở tṛ…khiêu vũ bằng mồm:
- Giả sử ông ấy chơi đẹp, tặng
sách cho những người ông trích mà bỏ sót tôi, tôi
vẫn cảm thấy an ủi v́ truyện ḿnh
được lọt mắt xanh của ông chứ
không phải người khác. Trong ba nhà văn đồng
quê hiện đang sáng giá th́ Sơn Nam hơi thô, Phi Vân
hơi điệu, chỉ có ông là chững chạc. Tôi thích đọc ông ta từ
lâu, nay ông thích chọn tôi, kể cũng là tri kỷ…
Đă đến lúc "rốn ngồi chẳng tiện",
chúng tôi bấm nhau cáo từ.
Mới khuất vào chỗ quanh, anh ta đă nện
ngay tôi một thụi… đau thấy ông vải! Thế nhưng ghi đông chỉ
hơi loạng choạng mấy giây. Có lẽ linh tính đă sớm
mách tôi chuẩn bị chịu đựng món đ̣n khó
thoát nầy. Mà cũng có lẽ
là xưa nay chưa xảy ra hiện tượng… vơ sĩ
hạng ruồi lại hạ gục nổi vơ sĩ hạng
bán nặng cũng nên.
Tôi toan nạt anh mấy tiếng cho hả tức
th́ giọng anh đă rít lên bên tai:
- Đ. M.! Mầy giết
"ông" trắng trợn!
Sao tôi lại ngu… u… thế… ế cơ chứ!
Chửi thề th́ anh xài đúng kiểu Hà Nội,
tức là tiếng đầu ít tục hơn, c̣n tiếng
rít nếu đem cân, có lẽ nó làm liệt hết mọi
loại cân thương mại.
Tôi không có tật "đổ dầu vào lửa"
nên cố nín một lúc cho anh cắt cơn giận rồi
mới dàn ḥa có lẽ hơi vụng về:
- Phở gà nhé!
Sau lưng tôi cất lên tiếng lạ hoắc,
nghe thiểu năo như giọng kẻ ốm nặng:
- Khỏi! Chắc
tao "no" cũng ba ngày nữa cơ!
"Chơi chữ" hóm hỉnh như thế,
tôi đoán là anh đă nguôi cơn giận vô duyên, thế
nhưng tôi vẫn cho xe chạy thẳng chứ không quẹo
hướng Cầu Đá để ghé tiệm phở gà
trứ danh mà một "ông tướng nhà trời"
hâm mộ hết ḿnh, bởi v́ trong thực tế, có
những núi lửa tắt nhiều chục năm vẫn
có thể bùng nổ đột ngột đấy
thôi! Tôi chả dại!
Anh ta không mời "tài xế" vào uống cà
phê như mọi lần.
Tôi quay xe, chạy theo tốc độ thư giăn
rồi nghĩ ngợi miên man.
Lạ thật! véo có, thụi
có, chửi thề cũng có, thế mà tôi không thiết
phản kích, lại c̣n cảm thấy thinh thích. Chao ôi! Nguy to mất rồi! Lẽ nào tôi mắc bệnh
"a-zô-khít" hay sao? (asochism - dạng tâm thần của
kẻ thích chịu đựng bạo hành)
Từ trong tiềm thức, ḷng tôi ngầm bảo:
- Tâm thần à? X́,
chuyện nhỏ!
Giáo
Sư Ngô Văn Lại 吳文赖老师
<photo>
Việt Nam, Tháng 02, 2007
|
