|
Nếu bất chợt có ai
đó hỏi đố:
- Trên đời nầy, thứ thịt nào xơi vào
chậm tiêu nhất ?
- "Thịt vịt!” Dứt khoát tôi khẳng
định thô bạo như thế. Và đừng ai
hòng đáp nhanh hơn, đáp to hơn tôi nổi! Ai cãi tôi, khó thể yên
thân. Chân lý ấy xuất hiện theo trình tự sau:
Năm 1971, Khải Minh lạc thành ngôi trường
mới 4 tầng. Lễ hội hoành tráng ấy kéo
dài suốt một tuần (có cả việc cậy
trực thăng chụp không ảnh biếu khách).
Trừ Ban Trị sự hội Hoa Kiều và hội
Phụ huynh học sinh (thực ra tuy hai mà một!)
số khách mời còn lại là 7 trường Hoa
Kiều từ Ðà Nẵng đến Cần Thơ.
Mỗi trường được mời,
thường "đính kèm” một đội bóng
rổ và một ban văn nghệ. Vì vậy,
cảnh náo nhiệt có thừa.
Tôi cũng như mọi thầy cô giáo khác trong
trường đều được gắn cho
một phù hiệu bằng chì nặng trịch (Nói
dại là nếu có ai đánh rơi một chiếc
như thế ở tầng 4 trúng đầu một ai
ở dước sân thì cầm chắc là bệnh
viện có việc làm, còn tử thần thì vác
lưỡi hái tha hồ nóng ruột đi tới đi
lui!)
Xét ra, nó phải nặng như thế mới xứng
đáng, bởi Ðội nghi thức của trường
cứ dàn thường trực ở cổng, thấy ai
đeo nó là "xừ li!” cái rụp, chào kính cực
kỳ bài bản. Ðến bữa ăn, nhân viên
phục vụ sốt sắng mời bằng
được các "đeo viên” ngồi vào dãy bàn
tiệc nối dài dằng dặc theo các hành lang.
Những bữa ăn ấy, chúng tôi thường dùng
mắt nhiều hơn mồm vì chương trình văn
nghệ toàn tiết mục chọn lọc, thi
đấu bóng rổ toàn cầu thủ khá nhà
nghề. Còn thức ăn tiêu chuẩn
"đại táo” lại giải khát toàn bằng
nước ngọt Sprite nên chỉ hấp dẫn
thực khách được mấy bữa đầu.
Một chiều nọ, tôi đang chăm chú "ăn
bằng mắt” một trận đấu sôi nổi
giữa Ðà Nẵng với Nha Trang thì có ai đó hích
nhẹ vào vai tôi. Anh D. TR.
KH. (qua đời năm 1994) hạ giọng:
- Vịt!
Nhìn xuống đĩa mình, tôi ngơ ngác thấy chình ình
một chiếc đùi vịt béo ngậy, thơm
nức mùi thảo quả. Nhìn khắp bàn ăn, tôi
chả thấy có chú vịt nào... khai báo mất đùi
cả. Hiểu ý tôi, anh KH. trở đũa vào
mớ lùm lùm trước mặt: Nào là khoai tây, cà rốt, su hào, su lơ,
đậu cô ve, v.v... Thì ra
chú vịt bạc phước nọ chui dưới
đám phụ liệu ngỗn ngộn ấy không
thoát, bị mất oan một đùi.
Tôi với KH. cùng xử lý theo kiểu dùng thuốc tây,
tức là liều lượng được... chỉ
định theo thể trọng.
Thú thật rằng lúc ấy tôi chẳng hề ngờ
món nọ lại chậm tiêu... dễ nể đến
thế.
*
**
Năm 1977, tôi dạy trường H. H.
Th. Ăn ở tập thể. Trong một bữa
ăn đạm bạc như mọi ngày, gã Hiệu
trưởng chạnh nhớ thời vàng son làm TNXP (viên
đá móng xây nền Hiệu trưởng?) Giọng gã
say sưa đắm đuối như… nhắc lại
mối tình đầu:
- Bấy giờ, một con vịt quay có kèm rau mùi giá hai
đồng tư. Ðịnh mức lao động
mỗi ngày 5 sảo. Vượt định mức
một sảo được thưởng nóng 5
hào. Năm đứa chung nhau bê một chú vịt
quay ra bãi đá chén thỏa thích...
Ma xui quỷ khiến ra sao làm tôi kể lại chuyện
chiếc đùi vịt cùng ăn với KH. hồi 6
năm trước. Thế là gã Hiệu
trưởng kết luận rằng tư tưởng
tôi có vấn đề, dám đem đùi vịt...
"đá” vịt quay để ngầm chỉ trích
nếp sống chênh lệch giữa hai miền!
Cố ý nói xấu cách mạng!
Thế rồi ngày chủ nhật kế đó, tôi
nhận được giấy mời về Ty Giáo
dục P.K. lúc 7 giờ.
Tiếp tôi là một gã Phòng Tổ chức. Tôi
vốn biết Phòng này chọn cán bộ chỉ cốt
Hồng chứ không cần Chuyên, lại thêm mấy
đồng nghiệp Nghệ An thường bảo
đấy toàn là "thằng dại làm hại
thằng khôn” nên tôi có hơi chợn.
Anh ta đặt trước mặt tôi một xấp
giấy trắng, bảo bằng giọng khá lạnh
lùng hảo hớn:
- Hãy viết thật đầy đủ tâm tư tình
cảm của mình. Viết toàn bộ diễn
biến từ trước đến giờ!
"Lại có thứ chuyện này ư?” Bụng tôi sôi
máu. Có thứ hiến pháp hay luật pháp nào cho phép...
"súc ruột” người ta kiểu này? Tôi
cố rặn một nụ cười thành khẩn:
- Chừng này giấy viết sao đủ chừng
ấy tâm tư tình cảm?
- Cứ viết! Hết đưa thêm.
Nói xong, gã bỏ đi. Tôi ngồi một mình trong
cơ quan vắng ngắt. Khoảng 10 giờ, gã
xuất hiện bất ngờ, giữa lúc tôi đang phì
phèo khói thuốc lá rẻ tiền, khét nghẹt.
Thấy tôi rải chữ kín 12 tờ giấy, gã vào
tủ lôi ra xấp khác. Tôi liếc qua, đoán chừng
vài chục tờ.
"Trời đất! gã bắt tôi chép phạt 40 trang
nữa ư?” Tôi hoãn binh.
- Tôi có thói quen rất tồi là muốn nối mạch
văn, phải đọc lại toàn bộ.
Vừa nói, tôi vừa đọc lại những gì
đã viết. Tôi làm bộ chăm chú như...
Phạm Ngũ Lão đan sọt(!) nhưng thật
sự thì lắng tai nghe tiếng gió vi vu trên ngọn
mấy cây dương liễu trong sân, nghe tiếng
cười đùa í ới ngoài bãi biển.
Gã lại bỏ đi. Tôi đoán rằng gã chán
nhìn... bản mặt hãm tài của tôi lúc ấy. Tôi
nảy ý định chỉ làm cái việc "rà
lại” cho xong buổi ra sao thì ra. Ðược
một lúc, tôi chợt "ngộ” ra rằng chơi
thế không ổn. Trêu ngược lão, lão gán
tội gì chẳng được? Thế là tôi
"ngoáy” tiếp mươi trang nữa, cố tình
chơi lối chữ thảo Trường Ðiên, có
như thế mới hạp với thứ nội dung
tào lao bát nháo ấy.
Khoảng 12 giờ, gã lại xuất hiện bất
ngờ, cất tiếng sau lưng tôi:
- Xong chưa?
Tôi đáp bằng vẻ hớn hở giả tạo khá
xỏ lá:
- Gần được phần ba. Sắp
đến đoạn vào Ðại học rồi
đây! Nếu loại bỏ mấy mối tình
hồi đó, chắc sẽ xong lúc... 19 giờ
rưỡi!
- Thôi! Ðem về viết cho đủ! Thứ ba
mang xuống nộp!
Thoát nạn! Tôi ra về rồi cho phép mình thoát
nốt cái hẹn "thứ ba.” Nếu hỏi
đến, tôi báo mất dễ ợt! Gẫm ra,
nửa cái đùi vịt tiềm phải mất ngót 6
năm mới tiêu hóa hết!
Ðọc đến đây, chắc các bạn đã thông
cảm câu nhập đề phảng phất mùi du côn
ở đầu chuyện. Tôi trông chẳng dễ
thương gì cho lắm, nhưng đâu đến
nỗi... dễ ghét vì có
giọng du côn?
Chi
Nhất
Tháng 5, 2005
|