韓 小 薇

 

 

 

 

 

  韓 小 薇

自 古 夷 齊 曾 選 味
至 今 張 李 亦 知 名


Dịch:


Thuở trước Di Tề từng chọn vị,
Ngày nay Trương Lư cũng nghe danh.


Chú Giải:

 

·        Vi là tên một loại rau rừng, chỉ ăn được khi cây lá c̣n non.

 

·        Di Tề tức là Bá Di và Thúc Tề là hai người con vua nước Cô Trúc (Trung Quốc bấy giờ có đến 800 nước).  Vua mất, hai anh em không ai chịu nối ngôi v́ nhường nhau.

Bấy giờ vua một nước chư hầu bị vua Trụ nhà Thương hăm hại.  Con vua nầy kéo binh đi đánh vua Trụ (1154 - 1135 trước Công Nguyên), anh em Di Tề đón đường can ngăn không được.

Là nhà Chu ra đời thay nhà Thương năm 1115 trước Công Nguyên.

Di Tề tỏ thái độ bất hợp tác bằng cách cùng lên núi Thú Dương, sống bằng rau Vi.  Sau khi chết, họ tái sinh thành loài chim hót măi câu
不食穀周家 (không ăn lúa nhà Chu).

Ở Việt Nam, loài chim nầy kêu rất to, ven rừng cũng nghe rơ.  Dân gian coi đó là hồn của một người vợ nghèo và có hiếu.

Nhằm ngày giỗ cha, chị ta xoay được ít gạo về nấu cơm để làm giỗ.  Người chồng làm đồng về, thấy cơm đă bới vào bát, giấu trong chạn.  Quanh năm ăn toàn cơm độn củ, anh chồng cho rằng vợ lén chọn cơm để riêng nên lấy ra ăn cho bơ ghét.  Chị vợ giật lại bị chồng đánh chết, hóa thành loài chim kêu măi câu "Bát cơm cất giỗ cha!"

 

·        Trương Lư thường cũng gọi là Trương Tam, Lư Tứ, phiếm chỉ mọi người dân Trung Quốc khi người ta không biết rơ thân phận một người nào mà họ muốn đề cập.  Với tiếng Việt, tiếng gọi tương đương là Ai.


NVL

6/2006 - Việt Nam