|
|
XV - Tuyển dịch
thiên thứ mười lăm: An Nghĩa
|
|
1A.
|
Nguyên văn:
|
曹大家曰：夫妇以义为亲，以恩为合。若行楚挞，义欲何为？詈骂叱咤，恩欲何施？恩义既绝，鲜不离矣。
|
|
B.
|
Dịch nghĩa:
|
Tào đại gia (*) nói: Vợ
chồng lấy nhau làm t́nh nhân, lấy ân
ái làm sự ḥa hợp. Nếu làm chuyện quất
bằng roi th́ nghĩa để làm ǵ? Chửi mắng
quát tháo th́ ân tỏ ra ở đâu?
Ân nghĩa đă hết, ít khi không xa
ĺa nhau vậy.
|
|
C.
|
Diễn ca:
|
Vợ chồng lấy
nghĩa làm thân,
Quất roi tới tấp, "nghĩa" cần làm
chi?
Ḥa hợp đâu có dễ ǵ!
Cái "ân" gấp vạn, cái uy đừng
nhầm!
Vũ phu bất chấp nghĩa, ân,
Con đường ly dị mới gần làm sao!
|
|
D.
|
Chú thích:
|
Tào đại gia: cách gọi suy tôn Ban Chiêu đời Hán, đồng
tác giả bộ sách Hán thư viết từ thế kỷ
1. Hai tác giả kia là Ban Bưu và Ban Cố, cha và
anh bà. Bà là vợ Tào Thế Thúc (nhưng cách gọi
ấy không dùng cho họ Tào!)
|
|
2A.
|
Nguyên văn:
|
苏东坡曰：富不亲兮贫不疏，此是人间大丈夫。富则进兮贫则退，此是人间真小辈。
|
|
B.
|
Dịch nghĩa:
|
Tô Đông Pha (*) nói: Với giàu
không kết thân, với nghèo không ruồng rẫy, đấy
là hạng đại trượng phu của nhân gian.
Với giàu th́ đến, với khó th́ lui, đấy
là loại người tiểu nhân trong nhân gian.
|
|
C.
|
Diễn ca:
|
Thấy giàu, chẳng
thiết lân la,
Gặp nghèo, chẳng chịu coi là không quen.
Tính t́nh ấy mới đáng khen,
Thật đáng coi bằng bậc đại trượng
phu!
Thấy giàu, chỉ muốn... làm sui(!)
Thấy nghèo len lén rút lui, sờ phiền!
Kết giao chỉ nhắm bạc tiền,
Tiểu nhân chính hiệu, vô duyên nhất đời.
|
|
D.
|
Chú thích:
|
Tô Đông Pha: tên thật là Tô Thức (1036 - 1101) là một
trong số những người có nhiều giai thoại
nhất của mọi thời. Ông cùng cha (Tô Tuân)
và em (Tô Triệt) đều đỗ tiến sĩ, nức
tiếng tài danh, đều được xếp vào
hàng 8 tác giả lớn nhất của thời Đường
Tống (618 - 1279)
|
|
3A.
|
Nguyên văn:
|
太公曰：知恩报恩，风光如雅。有恩不报，非为人也。
|
|
B.
|
Dịch nghĩa:
|
Thái Công nói: Ḷng biết ơn
và sự đền ơn là điều tao nhă vinh diệu.
Có ơn mà không báo đáp th́ không phải là người
vậy.
|
|
C.
|
Diễn ca:
|
Biết ơn cùng biết
đền ơn,
Chính là vẻ đẹp quư hơn mọi điều.
Thế nhưng những kẻ hợm, kiêu,
Tự ái quá nhiều, cố ư quên ơn.
Tưởng thế mới trọn danh thơm,
Thật ra chẳng xứng áo cơm làm người.
|
|
|
|
|
Giáo Sư
Ngô Văn Lại 吳文赖老师
<photo>
Trung tuần
tháng 4, 2007.
|
