Cuối năm 1969, toàn thể nam giáo
chức trong tuổi quân dịch đều phải
đi tập quân sự chín tuần. Vùng II thực
hiện việc ấy ở Lam Sơn (chỗ giáp
giới hai huyện Ninh ḥa - Khánh dương).
Một hôm đi tập về, trời đă
tắt nắng từ lâu. Đi bộ đường
rừng hàng giờ liền, lại c̣n phải
"Súng cầm tay ta cất hát lừng vang..."
(Lời hiệu ca) nên chàng nào chàng nấy mệt bở
hơi tai, chỉ mong sao được nghe khẩu
lệnh "Tan hàng!" cho xong chuyện, thế
nhưng coi ṃi viên Trung úy Đại đội trưởng
khóa sinh chưa sẵn sàng đáp ứng ḷng mong mỏi
ấy của chúng tôi.
Cả đại đội được phép ngồi
để nghe "lịnh" (Đi lính đă nhiều
năm nhưng ông "quan hai" ấy khư khư
giữ những lời lẽ mang theo từ Long an
chứ không chịu xài lời lẽ mới).
- Ngày mai, Bộ Chỉ huy Trung tâm làm lễ gắn
bằng thiện xạ cho khóa sinh. Kết quả
thi bắn tuần trước không tính. Đại
đội ta phải cử ra... năm người
đẹp trai để nhận bằng!
Truyền "lịnh" như thế
xong, ông lần lượt điểm mặt
tất cả bằng một cái nh́n chờ
đợi. Có lẽ ông coi "chuyện
vặt" ấy bất quá chỉ mất vài phút ǵ
đó là cùng.
Lính là lính, và "lịnh" là
"lịnh". Tôi thật ngứa miệng
trước cái lịnh khá vô lư ấy.
Nếu là việc cử người "xấu
trai" may ra c̣n có thể làm được "bởi
người bị bầu chỉ cần làm ra vẻ
khiêm tốn thú nhận rằng ḿnh chưa xứng
đáng, c̣n phải cố gắng phấn
đấu thêm, v.v...) chứ c̣n bầu người
đẹp trai th́ đừng ḥng! Có ai ngu dại đứng
ra bầu anh A anh B để ngầm chuốc cho ḿnh cái
tiếng... không đẹp trai?
Lẽ ra Trung úy Vơ Văn Huệ cứ việc gọi
đại tên 5 người, ra "lịnh" cho
họ sáng mai ăn mặc sạch sẽ là mọi
chuyện kết thúc chóng vánh từ lâu, chúng tôi lên
giường tầng nghỉ khỏe tự đời
nào rồi.
Phía nhà ăn, cơm canh đă bày ra nguội ngắt
trên mấy dăy bàn dài thậm thượt, thế
nhưng ở sân doanh trại, t́nh h́nh vẫn...
giẫm chân tại chỗ. Đúng là chuyện...
bầu bí!
Không khí hơi nặng nề. Chẳng thấy ai
tỏ ra sốt sắng chấp hành cái "lịnh"
vô duyên nọ. Sự bế tắc này nằm
ngoài dự liệu của mọi cấp bậc.
Thấy tôi dợm đứng lên, mọi cặp
mắt lập tức chầu về như đám thủy
thủ bị băo giạt chợt nh́n thấy sao Bắc
đẩu. Không ít người hí hửng mơ
hồ rằng biết đâu "thằng chả"
lại chẳng giới thiệu họ? Không khí ún
ắng, nghe rơ cả tiếng vo ve của mấy chú
muỗi rừng dường như đang đeo
đuổi nhau tán tỉnh hay gây gổ sao đó.
Tôi lướt mắt chừng nửa hàng quân th́
dừng lại như đă sẵn sàng rao lên
"Ơrêka!" nhưng rồi tôi lại ngao ngán
lắc đầu thật nhẹ rồi lướt
mắt tiếp. Ai không hiểu tṛ diễn kịch
câm đểu cáng của tôi, sẽ ngây thơ
hiểu ngầm là tôi muốn than thở "Ôi! cái
đám "xấu ỉnh" này, làm sao kiếm cho
ra kẻ đẹp trai bây giờ!"
Có lẽ vài kẻ yếu tim sắp lăn đùng ra
ngất xỉu v́ căng thẳng nên tôi không dám "câu
giờ" thêm, chậm răi cất tiếng:
- Trong đại tội ta, người đẹp
trai nhất... (tôi lại lúng túng phân vân, nh́n tới
nh́n lui rồi bất th́nh ĺnh chỉ thẳng vào
ngực ḿnh khá dứt khoát)... là Tôi!
Sân doanh trại lặng mất mấy giây cho cuộc
sững sờ tập thể. Vài tiếng rúc rích ṛ
rỉ đây đó. Phút chốc cả
đại đội phá lên cười thật ầm
ỹ và khá lộn xộn. Lẫn trong tiếng
cười, có ai đó buông rất rơ một
tiếng "khùng!"
Quả là một cuộc "động
đất" nhưng không phải phát ra từ
những chấn tâm trong bụng địa cầu mà là
do trận cười tổng lực của Đại
đội 1 gây nên. So sánh trận cười
của đám binh bét nọ với "động
đất" nghe có vẻ "dao to búa lớn",
thế nhưng cái tṛ tôi làm thực ra to chuyện hơn
nhiều, bởi người ta vẫn
thường gọi thứ chuyện như thế là
chuyện... "động trời" kia mà!
"Động đất" th́ nhằm nḥ ǵ!
Trận cười "động đất"
ấy rốt cuộc cũng lắng dần. Viên
Trung úy Đại đội trưởng bắt
đầu ngắm tôi từng chút, từng chút;
từ đầu đến chân rồi nghỉ giải
lao chừng nửa giây xong, lại từ từ nh́n
ngược từ chân lên đầu. Giả sử có
một chú chim lạ từ hành tinh nào th́nh ĺnh bay lạc
đến, chắc ông ta cũng dùng nguyên xi cách nh́n
ấy mà thôi, nhất định là không hơn,
chẳng kém tí nào.
Tôi thừa mứa kinh nghiệm để hiểu
rằng chọc giận đám đông mới là
chuyện... dễ lănh đủ, chứ c̣n chọc
cười đám đông th́ luôn là chuyện đáng
tự hào, v́ vậy, cho dù viên Trung úy nọ có
nh́n gấp mấy như thế cũng không hề gây
nổi cho tôi thứ cảm giác thấp thỏm chờ
lịnh: "Quanh sân mười ṿng! chạy!"
hoặc gay hơn: "Hít đất ba chục cái!
Bắt đầu!", v.v...
Ngắm tôi chán chê, Trung úy Huệ cất giọng
Long an, nửa như nghiêm trang, nửa như
đùa cợt:
- Hà! "Chả" nói dzậy mà đúng đó nghe
mấy cha! Ngó thử đi coi ḱa!
Bây giờ tôi lại cảm thấy ngượng
ngượng mới quái gở chứ? Quả
thật tâm hồn con người giống như
nước đựng bịch ni lông, mới
thấy thế này, ngó lại đă hóa ra thể kia.
Tôi đoán chừng có người muốn căi trung úy
Huệ nhưng không dám, có người muốn
phản bác tôi nhưng không sẵn lời.
Giờ đây tôi không nhớ là hôm ấy Đại
đội 1 xoay xở ra sao về 4 gă đẹp trai c̣n
thiếu, nhưng tôi nhớ chắc "như
đinh đóng cột" rằng kẻ có đủ
dũng khí để xăm ḿnh đóng vai Mao Toại (*)
hôm ấy chỉ có một ḿnh tôi.
N. V. L.
Tháng 6, 2005
* (Đóng vai Mao Toại: ngụ ư tự đề
cử. Mai Toại là khách loại 3 của Mạnh
Thường Quân thời Xuân Thu. Ông tự xét
rồi tự đề cử ḿnh làm khách loại
1, quả nhiên trở thành cố vấn đắc
lực cho Mạnh Thường Quân)
|